Als de winter aanbreekt, bergen de meeste mensen hun kampeerspullen op en brengen ze hun tijd binnen door, lekker warm ingepakt. Maar als je tot de groeiende groep avontuurlijke outdoor enthousiasten behoort, weet je dat de winter juist de beste tijd is om de magie van de natuur te ervaren. Sneeuw is schaars in ons land, maar berijpte bossen hebben ook hun charme. De begroeiing is veel schaarser dan in de zomer, dus dieren zijn veel makkelijker te spotten Bovendien nemen deze in de winter meer risico om bij het schaarse aanbod toch de nodige calorieën binnen te krijgen. Om er optimaal van te genieten, moet je wel weten hoe je warm blijft. Warm blijven is de sleutel tot een geslaagde winterdag; afkoeling is daarvoor funest, onderkoeling is levensbedreigend. Wie deze tips opvolgt, blijft gegarandeerd langer buiten dan ooit.
Laagjes
Laten we bij het begin beginnen: het laagjessysteem. Het laagjessysteem bestaat uit drie lagen. Ten eerste, je basislaag, die het dichtst op je huid zit. Dit zijn je ondershirts en thermokleding. Meer nog dan de eerste thermische isolatie is vochtafvoer de belangrijkste taak van deze laag; door transpiratie natte kleding koelt enorm af. Daarom moet je katoen absoluut vermijden en kiezen voor merinowol of vochtafvoerende synthetische vezels die vocht van de huid afvoeren. Deze kleding moet nauwsluitend, maar comfortabel zijn.
De middelste laag wordt de isolerende laag genoemd. Deze is meestal gemaakt van fleece, dons of synthetische isolatie die lichaamswarmte vasthoudt en zo een warme barrière vormt. Deze barrière zorgt er ook voor dat het vocht dat uit de eerste laag wordt afgevoerd kan verdampen, waardoor je droger blijft. Om deze laag optimaal te laten werken, is het belangrijk dat hij goed aansluit. Als er te veel ruimte is bij je armen of rond je taille, kan er koude lucht binnendringen en het isolerende effect tenietdoen.
De middenlaag kun je ook opdelen in twee lagen. Een enkele voor tijdens de inspanningen en een tweede voor achteraf of in de pauzes.
De laatste laag is je waterdichte of winddichte buitenlaag. Gore-Tex is hiervoor een goede middenweg, omdat het je beschermt tegen de elementen en tegelijkertijd vocht buiten houdt. Hardshelljassen en skibroeken zijn goede voorbeelden van buitenlagen. Deze laag moet comfortabel over je andere lagen passen en voldoende bewegingsvrijheid bieden.
Vergeet je hoofd, handen en voeten niet.
Het is een mythe dat mensen 40-50% van hun lichaamswarmte via hun hoofd verliezen. Maar je hoofd steekt wel uit. Onderzoek heeft aangetoond dat je slechts ongeveer 10% via je hoofd aan lichaamswarmte verliest. En afgezien daarvan zijn koude oren gewoon vervelend. Gebruik een geïsoleerde muts of beanie, maar voor volledige gezichtsbedekking kun je een bivakmuts, skimasker of skibril proberen. Om je nek warm te houden, combineer je je muts met een sjaal, nekwarmer of buff.
Een goed paar geïsoleerde handschoenen of nog beter wanten doet wonderen, maar zorg ervoor dat ze een waterdichte buitenlaag hebben. Je kunt een handschoenliner of dunne hardloopschoenen dragen als eerste laag onder je handschoenen of wanten. Zo kun je je vingers beter gebruiken als dat nodig is, zonder je handen helemaal bloot te moeten stellen aan de buitenlucht.
Net als bij het samenstellen van je kledinglagen verdienen ook je voeten de nodige aandacht. Thermische sokken of sokken van merinowol zijn ideaal, maar je kunt in extreme omstandigheden ook twee lagen sokken over elkaar dragen. Je schoenen mogen echter niet te strak zitten door de dikkere sokken; als de doorbloeding stopt, koelen je voeten alleen maar harder af. Kies voor winterschoenen met isolatie en goede grip om uitglijden te voorkomen.

Voeding en hydratatie
Ben je niet helemaal ingepakt, moet je alwaar naar de WC om te plassen. Maar maak niet de fout om niet genoeg water te drinken. Hydratatie is ook in de winter, drink dus regelmatig kleine slokjes. Om te voorkomen dat je water bevriest, kun je een geïsoleerde waterfles gebruiken. Een thermosfles is ook handig om een warm drankje mee te nemen, maar vermijd alcoholische dranken, want die leiden tot uitdroging. Koffie mag wel; het is een mythe dat cafeïne vochtafdrijvend is. Wel kan het zijn dat je sneller naar de WC moet, niet meer.
Wat betreft eten, zorg ervoor dat het calorierijk is. Tijdens een tocht door de kou verbrand je veel energie, dus neem snacks mee zoals noten, chocolade, energierepen of trailmix.
Wees alert op de omstandigheden en blijf veilig.
Voordat je op pad gaat, is het belangrijk om op de hoogte te zijn van het weer en andere omstandigheden die van invloed kunnen zijn op de veiligheid en het comfort van je buitenactiviteiten. Het weer kan vaak plotseling omslaan, dus bereid je goed voor.
Als je op pad gaat in een besneeuwd of bergachtig gebied, controleer dan de lawinevoorspellingen voor de regio en neem veiligheidsuitrusting mee zoals een lawinepieper, sonde en schep. Blijf uit de buurt van lawinegevoelig terrein, zoals steile hellingen waar recent sneeuw is gevallen. Loop niet over ijs, tenzij je zeker weet dat het minstens 10 centimeter dik is, en wees voorbereid op slecht zicht, zoals mist, sneeuwstormen of whiteouts. Neem altijd een kaart, kompas of gps mee om te navigeren als je verdwaalt.
Als je last krijgt van gevoelloosheid, tintelingen, rillingen of vermoeidheid, is het tijd om ermee te stoppen. Luister naar je gevoel om wintergevaren zoals onderkoeling en bevriezing te voorkomen.
Gerelateerde artikelen
- Antislip(schoenen) voor de winter: Microspikes, sneeuwspikes en stijgijzersHet gebruik van de juiste tractie, zoals ijsklauwen, snowsteps, stijgijzers of sneeuwschoenen, verhoogt je veiligheid tijdens winterwandelingen enorm. Uitglijden kan simpelweg pijnlijk zijn, als je…
- Wandelen in de winterWandelen op een druiligere, korte, donkere winterdag is voor de meeste mensen niet zo heel erg aanlokkelijk. Het voorjaar als de natuur weer volop tot…
- Schoenen aan en ga op pad met deze wandeltips voor het winterseizoenAlleen omdat de temperaturen dalen en de dagen kort zijn, betekent dit niet dat je je wandelschoenen op moet bergen. Met deze winterwandeltips, kun je…