Er is een enorme keuze aan slaapzakken met allemaal verschillende eigenschappen. De eerste twee belangrijke criteria bij het kiezen van een slaapzak zijn:
- Welke vulling synthetisch of dons en welke kwaliteit dons.
- Voor welke (nacht) temperaturen
Daarna moet de slaapzak goed passen, kies een slaapzak met de juiste lengte en ruimte.
Dit alles bepaalt voor het grootste deel het gewicht van de slaapzak. De rest van de variatie zit hem vooral in de binnen- en buitentijk.
Vulling
Bij het vergelijken van slaapzakken kun je gemakkelijk verstrikt raken in het getallenspel. De (dons)slaapzakken met hoge vulkracht, een laag gewicht, een hogere vulling en een zeer goed samendrukbare kwaliteit trekken de aandacht. Een synthetische slaapzak of eentje met een donsvulling van 600 wint in geen van beide categorieën. Deze slaapzakken blinken wel uit in een lagere prijs. Waarmee het prima opties zijn voor een beginnende kampeerder, of als je met de auto op pad gaat. Of er niet zo netjes met de slaapzak wordt omgegaan, denk ook aan ongelukjes bij jonge kinderen. In het laatste geval is een syntetiche slaapzak sowieso een goed keuze, deze zijn makkelijker te wassen.
Dons
CUIN, loft, fillpower & vulkracht
Dons is altijd een mengsel van veren en dons. Het groter het aandeel dons hoe groter het volume dat het dons mengsel, bij gelijk gewich, kan aannemen. Dit wordt de vulkracht of Fillpower (FP) genoemd en uitgedrukt in CUIN.
CUIN staat voor kubieke inches per eenheid gewicht. Dons met een vulkracht van 600 CUIN of meer wordt als goed beschouwd, anders gezegd een slaapzak met mindere kwaliteit laat je beter links liggen. 700 CUIN is van hoge kwaliteit, en 800 CUINof meer wordt als zeer hoge kwaliteit beschouwd. Voor kwalitatieve slaapzaken wordt down met een CUIN van 650 of meer gebruikt. De maximale waarde is 950 CUIN.
Hoewel de meting met CUIN net als de temperatuurclassificaties gestandaardiseerd is, zijn er verschillen tussen Europa en Noord-Amerika manier van meten.
Een rating van 650 cuin in Europa zou ongeveer 700 CUIN zijn in Noord-Amerika. Om deze reden kunnen twee slaapzakken met dezelfde vulkrachtwaarde verschillen in hun “molligheid” of “stevigheid”.
fillweight / vulgewicht
Een tweede maat die je ziet bij slaapzakken is het vulgewicht. Dus is de hoeveelheid dons die gebruikt is als vulling. Meer dons is een dikkere en dus warmere slaapzak. LONG of WIDE modellen hebben een hoger vulgewicht in vergelijking tot REGULAR, SMALL of DAMES modellen. Dat verklaart een groot deel van de prijsverschillen.
Je kunt dus een donsslaapzak maken door er meer dons in te stoppen. Of dezelfde hoeveelheid dons, in grammen, maar met een hogere vulkracht. De slaapzak wordt dan duurder in plaats van zwaarder.
Constructie
Voor een goede werking is het van belang dat het dons op zijn plaats blijft zitten. Slaapzakken kennen verschillende constructie methodes om alles in goede banen te leiden. Een eenvoudige, en dus goedkope, constructie methode is het simpelweg aan elkaar stikken van de twee lagen van de slaapzak. Je kunt je voorstellen dat je dan allemaal koude bruggen krijgt. Bij complexere constructies staan er verticale schoten tussen de lagen.
Donsvulling en temperatuur
De kwaliteit en kwantiteit van het dons geven slechts beperkt aan hoe warm een slaapzak is. Een identiek model met meer vulling zal warmer zijn. Twee verschillende modellen met dezelfde vulkracht en fillgewicht kunnen aanzienlijk afwijken. De constructie van de kamers speelt een grote rol in het isolerende vermogen en ook de dikte van de binnen- en buitentijk spelen een rol. De genormeerde temperatuur, zie verder onder, is een veel betere indicatie.
Responsible Down Standard (RDS)
Synthetisch
Een goede slaapzak is van dons? Of toch niet? Veel synthetische slaapzakken zijn goedkope dunne slaapzakken die zelfs in veel zomers te koud zijn. Laat je daardoor niet afleiden. Erz zijn ook excellente slaapzakken die je tot ver onder nul warm houden.
Syntetische slaapzakken hebben ten op zichte van donzen slaapzakken het voordeel dat ze veel minder kwestbaar zijn. Ze herstellen goed van teveel vocht of bevriezing. Daarnaast zijn ze veel voordeliger dan vergelijkbare donzen slaapzakken. Syntetisch materiaal is veel minder samen te drukken in vergelijking met dons. De slaapzakken hebben dus een veel groter volume. Daarnaast zijn kunstvezels veel zwaarden dan dons.
Hybride
3D Polardown
3D Polardown is een door Nomad ontwikkelde speciale vulling voor slaapzakken ontwikkeld die dons vulling combineert met een synthetische vulling. Deze speciale vulling, bestaat uit voor 70% uit dons met een hydrofobe behandeling, en voor 30% uit synthetische holle vezel. Deze combinatie zorgt ervoor dat de vulling van de slaapzak zich beter verdeeld, waardoor u nooit meer bang hoeft te zijn voor koude plekken.
Temperatuur
Om slaapzakken onderling goed te kunnen vergelijken is er een genormeerde test ISO/EN 13537:2016 (als opvolger van 13537:2002 en 13537:2012) ontwikkeld.
De comfort temperatuur (Tiso com) is de laagste temperatuur waarbij een standaardvrouw onder normale omstandigheden in ontspannen houding het niet koud heeft.
De limiet temperatuur (Tiso lim) is de laagste temperatuur waarbij een gemiddelde man onder normale omstandigheden in opgetrokken houding acht uur kan slapen zonder wakker te worden van de kou.
De extreme temperatuur (Tiso ext ) is de laagste temperatuur waarbij de slaapzak nog net voorkomt dat je dood vriest. Een gemiddelde vrouw zal zes uur overleven zonder onderkoeling, dus puur een kwestie van overleven. Een man zal niet een veel prettigere nacht hebben.
De norm heeft nog een vierde temperatuur, de maximale temperatuur (T max). Deze geeft aan vanaf welke temperatuur je je slaapzak uit zweet maar wel al de rits open en capuchon los hebt.
De norm heeft geen betrekking op kinderslaapzakken of expeditie slaapzakken voor extreme omstandigheden met comfort temperaturen onder de 25 graden Celsius.
Het is een Europese norm, maar de meeste Amerikaanse merken gebruiken hem ook.
Bij deze test is een standaardman 25 jaar oud; 70 kg zwaar en 1,73 m groot. En de standaardvrouw 25 jaar oud; 60 kg zwaar en 1,60 m lang.
Bij de normering wordt ervan uitgegaan dat de proefpersoon een slaapmatje en een tent gebruikt en één basislaag thermisch ondergoed draagt.
Soms geven fabrikanten nog een niet verder gespecifieerde temperatuur op. Deze staat vermeld als ‘Geschikt tot’
Deze temperaturen moet je niet als absolute waarden zien. Ieder persoon is anders, dus iedereen beleeft kou ook anders. Daarnaast spelen factoren als de tent, weeromstandigheden en isolerend vermogen van en slaapmat ook nog een belangrijke rol.
De normering maakt slaapzakken onderling wel goed vergelijkbaar.
Vrouwen produceren per kilo lichaamsgewicht minder warmte dan mannen. Daarom hebben ze een warmere slaapzak nodig.
Daarnaast spelen factoren als leeftijd, gewicht, postuur, ervaring en conditie een rol.
Welke temperatuur kiezen?
Ga bij het kiezen de juiste temperatuur uit van de te verwachten minimum nacht-temperaturen. Ga uit van temperaturen die je tijdens het grootste deel (80%) van je overnachtingen kunt verwachten. Ga je het hele jaar door kamperen? Dan heb je waarschijnlijk niet genoeg aan één slaapzak.
Heb je het snel koud trek daar dan 5 graden vanaf. Ben je een vrouw dan gaan er nog eens 5 graden af. Vergelijk deze temperatuur met de comforttemperatuur van de slaapzakken.
Sommige merken plaatsen een temperatuur in de productnaam. Waarbij het dan de vraag is welke temperatuur ze bedoelen! Bij Therm-a-rest is het de limiet temperatuur. Bij de Simon slaapzakken van Decathlon is het de hogere comfort temperatuur. Bij de slaapzaken van Nemo staat de temperatuur in Fahrenheid in de productnaam. Voor de heren slaapzaken heeft dit betrekking op de limiet temperatuur, bij de dames modellen op de comforttemperatuur.
Het is dus zaak goed de specificaties van de slaapzak te lezen. Helaas kloppen de gegevens bij (web)winkels regelmatig niet.
Tijk
Binnentijk polyester / nylon
- + Licht in gewicht
- + Waterafstotend
- + Droogt snel
- + Kleinere pakmaat
- + Minder snel vies
– Kan plakkerig aanvoelen.
– Neemt geen zweet / vocht op
Binnentijk Katoen
- + Voelt prettiger aan
- + Neemt zweet en vocht goed op
- – Relatief zwaar
- – Droogt langzamer
- – Verkleurt sneller
- – Sneller vies
De juiste afmetingen.
Voor de beste warmte huishouding kies je het beste een slaapzak die precies past, met zo min mogelijk loze ruimte. Je ziet dat de slaapzakken voor lage temperaturen meteen ook heel smal zijn.
De meeste modellen slaapzakken zijn te krijgen in verschillende lengte maten. Sommige hebben daar ook wide versies bij. Andere merken hebben specifieke modellen die wat ruimer zijn
Nu kan een krappe slaapzak best claustrofobisch zijn of niet lekker slapen als je veel draait in de slaapzak. Kies dan een maat langer of ruimer.
De aangegeven lengte maten bij de slaapzakken zijn steeds de tot en met lengte. Een kleinere slaapzak scheelt naast geld ook gewicht en pakvolume.
Dames modellen
Voor veel modellen zijn specifieke vrouwen modellen beschikbaar. Wat er anders aan is, verschilt per merk en model, maar het zijn doorgaans kortere modellen. Soms zijn ook de anatomie en de verdeling van de vulling anders. Bijvoorbeeld wat meer dons bij de voeten omdat vrouwen sneller koude voeten hebben.
Een merk als Sea to Summit heeft modellen specifiek voor vrouwen zoals de Spark / Flame slaapzakken, de dan weer in een korte en lange uitvoering zijn. Voor de geadviseerde minimum temperatuur gaan zij bij die series uit van de Tiso comfort. De Flame’s gebruiken dezelfde donskwaliteit, maar zijn steeds een tikje meer gevuld en dus iets warmer.
Ben je een grote vrouw (of kleine heer) dan kun je ook prima gebruik maken van elkaars modellen. Houd wel rekening met verschil in adviestemperatuur, zoals verder boven beschreven: Tiso comfort voor dames en Tiso limiet voor heren.
Koude tenen?
Snel last van koude tenen? De eenvoudigste remedie is een paar sokken of donssloffen aan in de slaapzak. Of maak van een goed afsluitbare fles een kruik. Is niet genoeg? De Ice Cold en Ice Extreme slaapzakken van Grüezi hebben een geïntegreerd verwarmingselement bij de voeten.
Pakmaat
Aangezien dons zeer sterk samen te persen is, maakt het voor de pakmaat behoorlijk uit of de slaapzak in zijn ruime opberghoes zit, in een gewone stuffsack of een compresion bag. Het is helaas niet altijd duidelijk welke maat fabrikanten bedoelen.
Rits Links Of Rechts
Veel slaapzakken zijn te krijgen met de rits links of rechts. De meeste linkshandigen vinden een rits aan de rechterkant prettiger. Slaapzakken met tegengestelde ritsen kun je vaak aan elkaar koppelen tot een duo slaapzak.
Onderstaande lijst toont slaapzakken voor temperaturen tussen de 0 en +10 graden celcius. Allround 3-seizoenen slaapzakken voor buiten avonturen zolang het niet vriest of hoogzomer is. Let op: het overzicht combineert de Comfort en Limiet temperatuur, slaapzakken kunnen dus met de limiet temperatuur binnen het bereik vallen, maar met de comfort temperatuur (vrouwen) er buiten.
Wil je alle slaapzakken op een rijtje dan staan die op deze pagina, die is wel vrij groot.
Uitleg waarden
Lengte
Maximale lengte voor de persoon. Een mummy slaapzak met capuchon is doorgaans 30-40 centimeter langer.
Temperatuur
Waar de fabrikant aangeeft dat de temperaturen gemeten zijn volgens EN 13537 dan staan er maximaal vier temperaturen: de boven, comfort, limiet en extreem temperatuur. Aangegeven met (EN)
Als de meetmethode ontbreekt staat er één comfort temperatuur.